Het grote aantal nieuwsapps dat we gebruiken, de kritische houding van jongeren, het succes van regionale nieuwsapps: het zijn een paar interessante inzichten die voortkomen uit de Nationale Nieuwsapp Monitor 2022. Wat zeggen deze resultaten? Wat is er zo verrassend aan? En wat kunnen zowel uitgevers als appmakers ermee? Mediaonderzoeker Piet Bakker en Pinch-directeur Tim Klein Haneveld geven duiding aan en hun visie op de onderzoeksresultaten.
‘Apps apart meten is heel interessant’
“Het is heel interessant voor ons als mediaonderzoekers dat het gebruik en de bekendheid van nieuwsapps nu apart zijn gemeten. Ook al wijken de uitkomsten niet erg af van het beeld dat ik zou verwachten op basis van cijfers van het Nederlands Online Bereiksonderzoek (NOBO) voor websites en apps”, aldus Piet Bakker, voormalig lector Journalistiek aan de Hogeschool Utrecht en tegenwoordig zelfstandig publicist en onderzoeker.
Newcom en Pinch willen de Nationale Nieuwsapp Monitor vanaf nu tweejaarlijks houden. Bakker: “Dat is een hele welkome aanvulling. Zo kunnen we trends en veranderingen zien in het landschap van wat is uitgegroeid tot één van de voornaamste platforms voor nieuwsconsumptie, namelijk apps. Al had ik het liefst gezien dat het onderzoek ieder jaar werd gehouden, gezien de snelle ontwikkelingen. Twee jaar geleden moest iedereen bijvoorbeeld naar de app Clubhouse, maar nu hoor je daar niks meer over.”
Lees ook ons artikel Nationale Nieuwsapp Monitor 2022: belangrijkste feiten en cijfers, waarin we de boeiendste feiten, cijfers en inzichten op een rijtje zetten.
Nieuwsapps op een hoger plan brengen
Niet alleen voor mediaonderzoekers is de Nationale Nieuwsapp Monitor (waarvan het volledige rapport hier is te downloaden) interessant. Ook voor de uitgevers en appmakers die voor nieuwsmedia werken, stelt Pinch-directeur Tim Klein Haneveld. “Doordat er inzicht komt in het gebruik, kunnen de nieuwsapps op een hoger plan worden gebracht. Wij hebben veel klanten in de media. Door de inzichten uit dit onderzoek zijn we samen met onze klanten in staat de eindgebruikers een fijnere ervaring te bieden. En de journalistieke verhalen dus nog beter tot hun recht te laten komen. Dát is uiteindelijk onze uitdaging en taak.”
Ruim 12 miljoen nieuwsappgebruikers
In een apart artikel hebben we de interessantste onderzoeksresultaten van de Nationale Nieuwsapp Monitor 2022 uiteengezet. Die tonen bijvoorbeeld aan dat apps een zeer belangrijk nieuwskanaal zijn geworden. Zo gebruiken ruim 12 miljoen Nederlanders één of meerdere nieuwsapps, gemiddeld openen ze maar liefst 5 apps op reguliere basis en meer mensen gaven aan dat ze afgelopen maand nieuws hebben geconsumeerd via een app dan via televisie, radio, social media en kranten.
“Je zou kunnen zeggen dat de app, of in ieder geval de smartphone, alle andere dragers van nieuws voorbij is gestreefd. Dat is bijzonder”, meent Klein Haneveld. Mediaonderzoeker Bakker: “Dit wil overigens niet zeggen dat apps andere kanalen hebben verdrongen: het bereik van het ene kanaal gaat niet per definitie ten koste van het bereik van een ander kanaal. Zowel kranten als hun websites bereiken bijvoorbeeld nog steeds veel mensen. Maar in grote lijnen zal het bereik van kranten wel naar beneden gaan en dat van apps en websites omhoog, want dat zien we al sinds dit gemeten wordt.”
Jongeren: kritische grootgebruikers
Opvallend aan de onderzoeksresultaten is dat jongeren weliswaar de meeste nieuwsapps gebruiken, maar tegelijkertijd ook het meest kritisch zijn over de inhoud én de functionaliteiten van nieuwsapps. Klein Haneveld: “Het is volgens mij goed nieuws dat jongeren massaal nieuwsapps gebruiken, dus nieuwsmedia hebben de slag kunnen maken naar jongere doelgroepen. Je ziet ook dat jongeren veel kritischer zijn op de nieuwsapps. Logisch: jongeren zijn als digital natives opgegroeid met websites en apps en zijn veel meer apps gewend dan ouderen. Daardoor verwachten ze dat nieuwsapps hen hetzelfde gebruiksgemak bieden als apps zoals TikTok of Instagram. Voor ons is het een mooie uitdaging om daar, samen met onze klanten, iets mee te gaan doen door jongeren te betrekken bij de ontwikkeling van apps.”
Bakker heeft een verklaring voor het grote aantal nieuwsapps dat door jongeren wordt gebruikt: “Wat je ziet, is dat jongeren meer gebonden zijn aan het medium smartphone dan aan het merk. Ze kijken misschien niet het NOS Journaal en hebben geen abonnement op de Volkskrant. Maar omdat ze wel veel op hun smartphone zitten, pikken ze dat soort merken toch wel op. Bijvoorbeeld omdat die vaak opduiken op andere kanalen zoals Facebook, Twitter en Instagram.”
Het succes van regionale nieuwsapps
Zo’n 7 miljoen Nederlanders gebruiken regionale nieuwsapps. Met name buiten de Randstad, in het bijzonder in provincies als Friesland, Limburg en Zeeland, doen het gebruik en de waardering niet onder voor die van de grotere landelijke apps. De apps van RTV Noord en Omroep Brabant krijgen met respectievelijk 7,8 en 7,7 bijvoorbeeld dezelfde waardering als die van de best gewaardeerde landelijke apps van NOS en Nu.nl.
Bakker: “Dit verbaast me niet. Ook bij websites zien we dat naarmate je verder van de Randstad komt, regionaal nieuws populairder wordt. Landelijke nieuwsmerken zijn toch wel erg Randstad-gecentreerd. Niet gek, aangezien het landelijke nieuws zich ook vooral in Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Utrecht en Hilversum afspeelt. Qua identiteit voelen mensen uit de provincie zich ook meer verbonden met de mediabedrijven aldaar. Daardoor geldt: hoe verder van Amsterdam, hoe populairder regionale nieuwsmedia worden.”
Volgens de mediaonderzoeker hebben regionale media gemiddeld een wat ouder publiek, al verschilt dat per platform: hun websites trekken jongere mensen dan bijvoorbeeld hun televisie- en radioprogramma’s. Bakker: “Afgaande op dit onderzoek bereiken apps van regionale omroepen jongere mensen kennelijk wel, dat is goed nieuws.”
Veel ruimte voor verbetering
De gemiddelde waardering van alle nieuwsapps is 7,2, de best gewaardeerde apps van NOS en RTV Noord scoren een 7,8. Bakker: “Het verbaast me niet dat de waardering van de verschillende apps zo dicht bij elkaar ligt. Mensen stemmen met hun duim: een app die ze niet goed vinden, gooien ze van hun telefoon. In andere woorden: het is heel onlogisch wanneer een app heel vaak wordt gebruikt en slechte beoordelingen krijgt. De waardering is vooral voor appbouwers interessant omdat het wat kan zeggen over de waardering van verschillende functionaliteiten.”
Nieuwsapps, zo komt uit de onderzoeksresultaten naar voren, kunnen het verschil maken door volledig, overzichtelijk en vernieuwend te zijn. De beste apps zijn vooral informatief, actueel en betrouwbaar. Dit wordt belangrijker gevonden dan objectiviteit en een volledig nieuwsaanbod. Klein Haneveld: “Twee derde vindt de apps goed en gebruiksvriendelijk. Maar de rest dus niet. Een vijfde van de mensen geeft zelfs een 5 of lager. Er is dus zeker ruimte voor verbetering. Zie daar het belang van het betrekken van gebruikers bij het doorontwikkelen van nieuwsapps. Uit ervaring weten wij dat apps hier écht een stuk beter door worden. Daar hebben we heel concrete voorbeelden van.”
Goede content is key
Volgens Klein Haneveld onderstrepen de onderzoeksresultaten dat goede content key is – en waarschijnlijk altijd zal blijven. “Media moeten daarin dus blijven investeren. Je kunt nog zo’n goede app hebben: als je content vervolgens niet de moeite waard is, heb je er eigenlijk niks aan. Andersom werkt het natuurlijk ook niet: heel goede content in een slechte app. Dat vind ik één van de leukste uitdagingen aan ons werk: goede journalistieke content zo mooi en eenvoudig mogelijk toegankelijk maken op mobiel.”
Blijven uitproberen, blijven innoveren
Wat zeggen de onderzoeksresultaten over de toekomst van nieuwsapps? Aan welke knoppen moeten uitgevers en appmakers bijvoorbeeld draaien om hun app toekomstbestendig te maken? Bakker: “Als ik dat wist, was ik wel directeur van DPG Media of Mediahuis. Wat ik wél kan zeggen: vroeger duurden veranderingen vijftien tot twintig jaar, maar nu verandert alles razendsnel. Kijk maar naar Clubhouse. Het is heel ingewikkeld en kostbaar om alles bij te houden en te proberen. Als uitgever moet je vooral heel snel schakelen en veel uitproberen. Dat vereist een professionele organisatie en diepe zakken.”
Klein Haneveld: “Om hun nieuwsapp relevant te houden in de toekomst, moeten media blijven innoveren. Niet alleen qua techniek, maar ook juist in de manier waarop verhalen worden gemaakt en gepresenteerd. En dat moet zo goed mogelijk worden afgestemd op de gebruikers. De samenwerking tussen techniek en verhalenvertellers, dáár kan in de toekomst nog veel worden verbeterd en bereikt.”
Over Pinch
Pinch is een mobile development agency met kantoren in Amsterdam en Málaga. Van oudsher hebben we een sterke achtergrond in apps voor (nieuws)media. Sinds onze oprichting in 2011 werken we nauw samen met De Telegraaf en hebben we ook nieuwsapps ontwikkeld voor onder meer NRC Media, Reformatorisch Dagblad, Nederlands Dagblad en de regionale dagbladen van Mediahuis.
